คำถาม ... น้ำกร่อย คืออะไร พบมากบริเวณไหน และแก้อย่างไร?
เฉลย ...
น้ำกร่อย คือ น้ำที่มีปริมาณเกลือ (Sodium chloride, NaCl) ผสมอยู่ในปริมาณ 0.05-3% หรือ 0.5-30 PPT
ถ้าจะพูดให้เข้าใจง่ายขึ้นก็จะได้ว่า น้ำกร่อยเป็นน้ำที่มีเกลือผสมอยู่เยอะนั่นเอง แต่ไม่มากจนเค็มจัดเหมือนน้ำทะเล (น้ำทะเลมีเกลือผสมอยู่ 3-5%) และด้วยคำจำกัดความของน้ำกร่อย ทำให้เราทราบได้ทันทีว่าน้ำกร่อยจะพบมากในภูมิประเทศ 2 แบบคือ
1. พื้นที่ที่มีหินเกลือสูง เช่น ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย ซึ่งเป็นแหล่งที่มีเกลือสินเธาว์สูง เกลือจากหินเกลือที่ละลายอยู่ในน้ำ ทำให้น้ำบริเวณนั้นมีความเค็มจนเป็นน้ำกร่อย และส่งผลให้ดินเค็มจนพืชไม่สามารถเติบโตได้ตามปกติ หรือไม่สามารถเพาะปลูกพืชได้
2. พื้นที่รอยต่อระหว่างน้ำจืดและนำทะเล พื้นที่ดังกล่าวจะมีการผสมกันของน้ำจืดและน้ำทะเลซึ่งมีเกลือผสมอยู่สูงโดยธรรมชาติ จนน้ำกลายเป็นน้ำกร่อย เช่น บริเวณปากแม่น้ำเจ้าพระยาในจังหวัดสมุทรปราการ ปากแม่น้ำท่าจีนในจังหวัดสมุทรสาคร ปากแม่น้ำแม่กลองในจังหวัดสมุทรสงคราม ปากแม่น้ำบางปะกงในจังหวัดฉะเชิงเทราในภาคตะวันออก รวมถึงปากแม่น้ำลำคลองแห่งอื่น ๆ ที่ไหลลงสู่ทะเล ตลอดจนถึงแหล่งน้ำตามธรรมชาติที่ตั้งอยู่ใกล้ทะเล ก็จะเป็นน้ำที่มีความกร่อยสูงกว่าแหล่งน้ำธรรมชาติทั่วไปอีกด้วย
ปากแม่น้ำที่ไหลลงทะเล เป็นพื้นที่ที่มีน้ำกร่อยอยู่สูงตามธรรมชาติ |
การแก้ปัญหาน้ำกร่อย
การแก้ปัญหาน้ำกร่อยบริเวณปากแม่น้ำนั้นทำได้ยากมาก เพราะเป็นจุดรอยต่อของน้ำจืดและน้ำเค็ม แต่เราสามารถลดปัญหาการรุกล้ำของน้ำเค็มได้โดยการเพิ่มความแรงการไหล/ปริมาณน้ำของแม่น้ำ ซึ่งต้องอาศัยการปล่อยน้ำจากเขื่อน และปริมาณฝนที่มากพอในเขตป่าต้นน้ำ ดังนั้นการไม่ตัดไม้ทำลายป่าและการปลูกป่าจึงเป็นทางแก้ที่ยั่งยืนของปัญหานี้
การรักษาป่าต้นน้ำ เป็นการป้องกันการรุกล้ำของน้ำเค็มและน้ำกร่อยอย่างยั่งยืน |
ส่วนในเรื่องของน้ำกินน้ำใช้ในเขตน้ำกร่อยนั้น ต้องใช้ระบบการกรองน้ำแบบ RO (Reverse Osmosis) ซึ่งเป็นระบบที่ดักจับแร่ธาตุหรือเกลือได้อย่างมีประสิทธิภาพกว่าแบบอื่น
หลักการของ Reverse Osmosis |
ดังนั้นก่อนซื้อเครื่องกรองน้ำเพื่อมากรองน้ำกินน้ำใช้ในพื้นที่ที่มีน้ำกร่อยอยู่มาก ต้องดูให้แน่ใจว่าเครื่องกรองดังกล่าวเป็นระบบ RO หรือไม่