คำถาม ... ตลับลูกปืน มีส่วนประกอบอะไรบ้าง ทำหน้าที่อะไร มีกี่แบบ?
เฉลย ...
ตลับลูกปืน (Bearing) เป็นอุปกรณ์ที่ใช้รองรับการหมุนของเพลา โดยตลับลูกปืนมีหน้าที่ถ่ายทอดแรงที่เกิดขึ้นจากเพลาลงไปสู่ฐานเครื่องยนต์หรือเครื่องจักรและลดแรงเสียดทานระหว่างผิวสัมผัส ช่วยเพิ่มสมรรถนะของเครื่องจักรกลต่างๆ ให้สูงขึ้น และลดการสึกหรอ
ตลับลูกปืนแบบต่าง ๆ |
ส่วนประกอบของ ตลับลูกปืน
- แหวนวงนอก (Outer ring หรือ Housing Race) ทำหน้าที่ประคองเม็ดลูกปืนภายใน
- เม็ดลูกกลิ้ง (Ball or Rolling Element ) ทำหน้าที่รับน้ำหนัก และถ่ายเทแรงที่เกิดขึ้นจากแกนหมุน
- ตัวกั้น หรือ รัง (Separator or Cage) ทำหน้าที่กำหนดระยะห่างระหว่างเม็ดลูกกลิ้งให้มีระยะห่างที่เท่ากัน และไม่ให้เม็ดลูกกลิ้งสัมผัสกันเอง
- แหวนวงใน (Inner ring หรือ Shaft Race ) ทำหน้าที่ป้องกันเม็ดลูกกลิ้งไม่ให้สัมผัสกับเพลาโดยตรง
องค์ประกอบของตลับลูกปืน |
ตลับลูกปืน (Bearing) มีกี่ประเภท ?
ตลับลูกปืนแบ่งออกเป็น 2 ชนิดใหญ่ ๆ และ 8 ชนิดย่อยดังนี้
1.ตลับลูกปืนเม็ดกลม (Ball Bearing)
- ตลับลูกปืนเม็ดกลมร่องลึก (Deep groove ball bearing)
- ตลับลูกปืนเม็ดกลมสัมผัสเชิงมุม (Angular ball bearing)
- ตลับลูกปืนเม็ดกลมปรับแนวเองได้ (Self-aligning ball bearing)
- ตลับลูกปืนกันรุน (Thrust ball bearing)
2.ตลับลูกปืนเม็ดทรงกระบอก (Roller bearing)
- ตลับลูกปืนเม็ดทรงกระบอก (Cylindrical roller bearing)
- ตลับลูกปืนเทเปอร์(เม็ดเรียว) (Tapper roller bearing)
- ตลับลูกปืนเม็ดโค้ง (Spherical roller bearing)
- ตลับลูกปืนเม็ดเข็ม (Needle roller bearing)
ตลับลูกปืน ทำหน้าที่อะไร?
ตลับลูกปืนทำหน้าที่รองรับและรักษาตำแหน่งชิ้นส่วนของเครื่องจักรงานหมุนต่อเนื่องหรือหมุนไปกลับ เช่น เพลา แกน หรือล้อ และส่งถ่ายกำลังระหว่างส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร ตลับลูกปืนเหล่ามีความแม่นยำสูงและแรงเสียดทานต่ำ ดังนั้นจึงรองรับความเร็วการหมุนได้สูง พร้อมทั้งลดเสียงรบกวน ความร้อน ความสิ้นเปลืองพลังงาน และการสึกหรอ ตลับลูกปืนเป็นชิ้นส่วนที่ราคาไม่แพงมากนัก ทั้งยังสามารถใช้เปลี่ยนทดแทนกันได้ โดยปกติแล้วมิติขนาดจะผลิตมาตามมาตรฐานระดับประเทศหรือระดับนานาชาติ
เนื่องจากตลับลูกปืนมีหลายชนิด แต่ละชนิดก็เหมาะกับระบบส่งกำลังและเครื่องมือเครื่องจักรที่แตกต่างชนิดกันออกไป ดังนั้นก่อนซื้อต้องศึกษารายละเอียดให้ถี่ถ้วน เพื่อที่จะเลือกตลับลูกปืนที่เหมาะสมกับการใช้งานจริงๆ