ดาวเคราะห์น้อยคืออะไร มีกี่ชนิด?

คำถาม ... ดาวเคราะห์น้อยคืออะไร มีกี่ชนิด?

เฉลย ...
ดาวเคราะห์น้อย (Asteroids หรือ Minor planets) คือ วัตถุอวกาศขนาดเล็กที่ล่องลอยอยู่ในระบบสุริยะ และเคลื่อนที่รอบดวงอาทิตย์เช่นเดียวกับดาวเคราะห์ ดาวเคราะแคระ และดาวหาง โดยมีลักษณะเป็นก้อนหินขนาดยักษ์ที่มีโลหะผสมอยู่ด้วย และมักมีรูปร่างที่ไม่แน่นอน

ดาวเคราะห์น้อยมีจำนวนนับล้านล้านดวงในระบบสุริยะของเรา ส่วนใหญ่อยู่ระหว่างวงโคจรของดาวอังคารและดาวพฤหัสที่เรียกกันว่า แถบดาวเคราะห์น้อย (Asteroid Belt) โดยที่นักวิทยาศาสตร์สันนิษฐานว่าเป็นเศษซากที่เหลือจากการสร้างระบบสุริยะ และไม่สามารถรวมตัวกันเป็นดาวเคราะห์ได้ เนื่องจากถูกรบกวนจากแรงโน้มถ่วงอันมหาศาลของดาวพฤหัส

แถบดาวเคราะห์น้อยระหว่าวงโคจรของดาวอังคารและดาวพฤหัส
และบางส่วนก็อยู่ในแนวโคจรของดาวพฤหัสด้วย

นอกจากนี้ยังมีดาวเคราะห์น้อยอีกจะนวนนับไม่ถ้วนที่โคจรอยู่ในแถบไคเปอร์ (Kuiper belt) และในกลุ่มเมฆออต (Oort cloud) ซึ่งเป็นพื้นที่ที่อยู่นอกวงโคจรของดาวเนปจูนและดาวเคราะห์แคระพลูโตออกไป แต่ดาวเคราะห์น้อยเหล่านี้มีโอกาสน้อยมากที่จะหลุดเข้ามาในระบบสุริยะชั้นใน

ปัจจุบันเรารู้จักดาวเคราะห์น้อยแล้วมากกว่า 20,000 ดวง ส่วนใหญ่ไม่มีแนวโน้มคุกคามโลก แต่ก็มีบางดวงที่ต้องจับตาอย่างใกล้ชิด เพราะอาจะถูกแรงโน้มถ่วงของดาวพฤหัสเหวี่ยงเข้ามาในระบบสุริยะชั้นในที่โลกของเราโคจรอยู่ และอาจจะมีวัตถุอวกาศนอกระบบสุริยะหรือดาวหางพุ่งชนแถบดาวเคราะห์น้อย จนทำให้ดาวเคราะห์น้อยบางดวงเปลี่ยนวงโคจรและเป็นอันตรายต่อโลกได้

ดาวเคราะห์น้อยมักมีขนาดประมาณ 1 กิโลเมตรขึ้นไป (ถ้าเล็กกว่านี้จะเรียกว่าสะเก็ดดาว ซึ่งมักเผาไหม้หมดก่อนจะตกกระทบผิวโลก) แต่ก็มีไม่น้อยที่มีขนาดใหญ่กว่า 100 กิโลเมตร ซึ่งถ้าดาวเคราะห์น้อยขนาดนี้พุ่งเข้าชนโลก โลกจะได้รับความเสียหายอย่างรุนแรง ดาวเคราะห์น้อยที่มีขนาดใหญ่ที่สุด คือ เซเรส (Ceres) เป็นดาวเคราะห์น้อยขนาด 939.4 กิโลเมตร มีวงโคจรโคจรอยู่ใน Asteroid Belt

เซเรส ดาวเคราะห์น้อยขนาดใหญ่ที่สุดที่เรารู้จักในเวลานี้

นักวิทยาศาสตร์ได้จัดกลุ่มดาวเคราะห์น้อยออกเป็น 3 ชนิด ได้แก่
1. C-type Asteroid เป็นกลุ่มที่สะท้อนแสงน้อยมาก ค้นหายาก ส่วนมากจะมีคาร์บอนเป็นองค์ประกอบหลัก ดาวเคราะห์น้อยกลุ่มนี้พบได้ประมาณ 75%

2. S-type Asteroid เป็นกลุ่มที่สะท้อนแสงได้ปานกลาง ค้นหาได้ไม่ยากนัก มักมีแร่ซิลิกาหรือธาตุซิลิกอนเป็นองค์ประกอบหลัก ดาวเคราะห์น้อยกลุ่มนี้พบได้ประมาณ 15%

3. M-type Asteroid เป็นกลุ่มที่ค้นหาได้ง่ายที่สุด เนื่องจากสะท้อนแสงได้ดี เพราะมีองค์ประกอบส่วนใหญ่เป็นโลหะ ดาวเคราะห์น้อยกลุ่มนี้พบได้ประมาณ 10%

มีดาวเคราะห์น้อยและดาวหางอีกจำนวนนับไม่ถ้วนโคจรอยู่ในแถบไคเปอร์

บางท่านอาจจะกังวลว่าถ้าดาวเคราะห์น้อยเหล่านี้พุ่งชนโลก โลกเราจะเป็นอย่างไร มนุษย์จะสูญพันธุ์หรือไม่ ... ถามว่ามีโอกาสที่ดาวเคราะห์น้อยจะพุ่งชนโลกหรือไม่ คำตอบคือมี (ครั้งสุดท้ายที่ชนคือเมื่อ 65 ล้านปีที่แล้ว ซึ่งทำให้ไดโนเสาร์สูญพันธุ์ เป็นดาวเคราะห์น้อยขนาด 6.5 กิโลเมตร) แต่โอกาสนั้นน้อยมาก ๆ และนักวิทยาศาสตร์ทั่วโลกก็ได้เตรียมแผนการรับมือเอาไว้แล้วถ้ากรณีนี้จะเกิดขึ้นมาจริง ๆ