คำถาม ... อัตราดอกเบี้ยนโยบาย คืออะไร ส่งผลกระทบอะไรบ้าง?
เฉลย ...
อัตราดอกเบี้ยนโยบาย คือ อัตราดอกเบี้ยที่ธนาคารกลางหรือธนาคารแห่งชาติจ่ายให้กับธนาคารพาณิชย์ที่เอาเงินมาฝาก หรือเป็นอัตราที่ธนาคารกลางเก็บดอกเบี้ยจากธนาคารพาณิชย์ที่มากู้เงิน
อัตราดอกเบี้ยนโยบาย (Policy Interest Rate) เป็นอีกหนึ่งเครื่องมือที่ธนารคารกลางใช้เป็นตัวกำหนดทิศทางเศรษฐกิจของประเทศ ซึ่งส่งผลไปถึงดอกเบี้ยชนิดอื่น ๆ ทุกชนิดในระบบเศรษฐกิจด้วย ไม่ว่าจะเป็นเงินกู้หรือเงินฝาก อีกทั้งยังเป็นตัวกำหนดทิศทางของเงินด้วยว่าจะไหลไปยังส่วนใดของระบบเศรษฐกิจ เช่น ไหลกลับสู่ธนาคาร ไหลเข้าตลาดหุ้น ไหลเข้าสู่ตลาดพันธบัตร ไหลไปสู่ภาคการลงทุน หรือแม้กระทั่งไหลเข้าสู่การค้าปลีก เป็นต้น
อัตราดอกเบี้ยนโยบาย เป็นเครื่องมือสำคัญของธนาคารกลาง ในการรักษาสมดุลทางเศรษฐกิจ |
ดอกเบี้ยนโยบาย ส่งผลกระทบอะไรบ้าง?
การขึ้นดอกเบี้ยนโยบาย
- ช่วยลดอัตราเงินเฟ้อ
- ช่วยดึงเงินในระบบเศรษฐกิจกลับสู่ระบบธนาคาร
- เป็นการเพิ่มการออม
- เป็นการเพิ่มอัตราดอกเบี้ยเงินฝากให้กับผู้ฝากเงิน
- เงินจะไหลออกจากตลาดทุน (เช่น ตลาดหุ้น) กลับธนาคารและตลาดพันธบัตร
- ต้นทุนทางการเงินของธุรกิจจะสูงขึ้น เพราะธนาคารจะคิดดอกเบี้ยสูงขึ้น
- การระดมเงินกู้ของภาคธุรกิจจะมีต้นทุนดอกเบี้ยสูงขึ้น
- ผู้กู้เงินจะต้องจ่ายดอกเบี้ยสูงขึ้น เช่น การซื้อบ้าน รถยนต์ บัตรเครดิต บัตรเงินสด สินเชื่อส่วนบุคคล รวมถึงสินเชื่ออื่นๆ
การลดอัตราดอกเบี้ยนโยบาย
- ช่วยลดอัตราเงินฝืด
- เป็นการเพิ่มจำนวนเงินเข้าสู่ระบบเศรษฐกิจ
- ผู้ฝากเงินได้ดอกเบี้ยลดลง
- ช่วยดึงเงินจากธนาคารกลับสู่ระบบเศรษฐกิจ (ดอกเบี้ยต่ำ ฝากแล้วไม่คุ้ม)
- เป็นการลดการออมและเพิ่มการลงทุนและการใช้จ่ายของประชาชน
- เงินจะไหลเข้าตลาดทุนเพิ่มขึ้น
- ต้นทุนทางการเงินของธุรกิจถูกลง (เพราะดอกเบี้ยอ้างอิงลดลง)
- ผู้กู้เงินทุกประเภทมีภาระดอกเบี้ยจ่ายต่ำลง (เพราะดอกเบี้ยอ้างอิงลดลง)
จะเห็นว่าการขึ้นหรือลดดอกเบี้ยนโยบายนั้นส่งผลกระทบต่อระบบเศรษฐกิจของประเทศอย่างมหาศาล สามารถใช้เป็นเครื่องมือในการกำหนดทิศทางและรักษาความสมดุลของระบบเศรษฐกิจได้เป็นอย่างดี ซึ่งธนาคารกลางของทุกประเทศทั่วโลกนิยมใช้อัตราดอกเบี้ยนโยบายในการกำหนดทิศทางและแก้ไขปัญหาของระบบเศรษฐกิจที่กำลังเกินขึ้นในประเทศตัวเอง ทั้งการใช้เพื่อการกระตุ้นเศรษฐกิจ (ลดดอกเบี้ยนโยบาย) และการชะลอความร้อนแรงของเศรษฐกิจ (ขึ้นดอกเบี้ยนโยบาย) เป็นต้น
หมายเหตุ ... สำหรับประเทศไทยนั้น ธนาคารแห่งประเทศไทยได้กำหนดให้ "อัตราดอกเบี้ยธุรกรรมซื้อคืนพันธบัตรแบบทวิภาคีระยะ 1 วัน" เป็นอัตราดอกเบี้ยนโยบาย